:: دوره 9، شماره 3 - ( مرداد و شهریور 1400 ) ::
جلد 9 شماره 3 صفحات 62-50 برگشت به فهرست نسخه ها
اثربخشی درمان متمرکز بر شفقت بر پریشانی روانشناختی، تصور از خود و حمایت اجتماعی درک‌شده افراد مبتلا به اختلال پرخوری
لیلی کاوسی ، قدرت اله عباسی* ، بهرام میرزائیان
گروه روانشناسی، واحد ساری، دانشگاه آزاد اسلامی، ساری، ایران. ، gh_abbas.i@iausari.ac.ir
چکیده:   (2357 مشاهده)
مقدمه: اختلال­های خوردن، گروهی از اختلال­ها را شامل می­شود که با آشفتگی پایدار در خوردن و رفتارهای وابسته به آن مشخص می­شوند که تغییر در مصرف یا جذب غذا را موجب شده و همچنین بطور معنی­داری با آسیب به کارکرد سلامت­جسمی یا روانشناختی همراه است. هدف پژوهش حاضر اثربخشی درمان متمرکز بر شفقت بر پریشانی روانشناختی، تصور از­خود و حمایت اجتماعی درک‌شده افراد مبتلا به اختلال پرخوری بود.
روش کار: روش پژوهش حاضر نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش­آزمون، پس­آزمون و پیگیری همراه با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه افراد مبتلا به اختلال پرخوری مراجعه کننده به مراکز مشاوره (آوای خرد، سحر، آوای زندگی، رهنمود و ندای باران) شهرستان ساری که طی فراخوان در سال 99-1398 می­باشند (300N= ). سپس از میان 300 متقاضیان که در این فراخوان ثبت نام کرده بودند، ابتدا مقیاس تشخیصی اختلال خوردن (استیک و همکاران، ۲۰۰۱) انجام و مصاحبه تشخیصی براساس DMS-5 صورت پذیرفت، سپس براساس ملاک­های ورود و خروج از میان آنها 30 نفر به عنوان نمونه نهایی انتخاب شدند. این تعداد بر اساس نظر محققان (گال، گال و بورگ (2003) و دلاور (1399)) که در تحقیقات آزمایشی تعداد 15 نفر برای هر گروه مناسب تشخیص داده­اند، انتخاب شدند. برای جمع­آوری داده­ها از مقیاس تشخیصی اختلالات خوردن، پرسشنامه پریشانی روانشناختی، پرسشنامه تصور از خود و پرسشنامه حمایت­اجتماعی درک­شده استفاده شد. داده‌های حاصل از پژوهش با روش تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر و با استفاده ازSPSS-23  مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته­ ها: نتایج حاصل از تحلیل نشان داد که درمان­ مبتنی بر شفقت بطور معنادار و با توان آماری بالا پریشانی روانشناختی (001/0>p) را در گروه آزمایش کاهش، در حالی که تصور از خود (001/0>p) و ادراک حمایت اجتماعی (001/0>p) را در آنها افزایش داده­ است که تا مرحله پیگری نیز پایدار بود.
نتیجه ­گیری: براساس یافته­های این پژوهش می­توان نتیجه گرفت که درمان مبتنی بر شفقت می­تواند در کاهش افسردگی، اضطراب و استرس افراد مبتلا به پرخوری اثربخش واقع شد. همچنین درمان مبتنی بر شفقت افزایش تصور از خود و ادراک حمایت اجتماعی را در پی­ داشت. به نظر می­رسد یکی از مهمترین دلائل پرخوری اضطراب، عدم تصور صحیح از خود و عدم درک حمایت اجتماعی است که این ها خود سبب افسردگی و پرخوری بیشتر افراد می­شود؛ بنابراین با آموزش شفقت به خود می توان تا حد زیادی از پرخوری این افراد جلوگیری کرد. با توجه به اینکه زمان حساس پرخوری و ابتلا به چاقی دوره نوجوانی و مدرسه است، پیشنهاد می­شود تا کارگاه­های آموزشی جهت پیشگیری از چاقی و معضلات آن در مدارس اجرا شود و در مدارس مهارت­های خویشتن دوستی، هیجانی، خودباوری، عدم خودتحقیری و درک متقابل آموزش داده شود تا در جهت پیشگیری این مشکلات در بزرگسال گامی موثر بر داریم.
واژه‌های کلیدی: پریشانی روانشناختی، تصور از خود، حمایت اجتماعی درک‌شده، اختلال پرخوری
متن کامل [PDF 304 kb]   (751 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1399/12/2 | پذیرش: 1400/5/18 | انتشار: 1400/6/10 | انتشار الکترونیک: 1400/6/10


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 9، شماره 3 - ( مرداد و شهریور 1400 ) برگشت به فهرست نسخه ها