مقدمه: الکسیتایمیا به عنوان ناتوانی در شناسایی و توصیف احساس‌ها با تنظیم قند خون و کیفیت زندگی مبتلایان به دیابت نوع دو رابطه معناداری دارد. هدف از مطالعه حاضر، بررسی اثر الکسیتایمیا در کنار فعالیت‌های خود مراقبتی بر شاخص‌های کنترل دیابت در مبتلایان به دیابت نوع دو بود.

روش کار: این مطالعه از نوع مقطعی بود. شرکت‌کنندگان این پژوهش شامل 100 نفر از مبتلایان به دیابت نوع دو مراجعه‌کننده به بیمارستان لبافی نژاد بودند. اطلاعات از طریق پرسشنامه‌های الکسیتایمیا، فعالیت‌های خودمراقبتی و کیفیت زندگی وابسته به سلامت جمع‌آوری شد. میزان هموگلوبین گلیکوزیله نیز از طریق جمع‌آوری نمونه خون در آزمایشگاه به دست آمد. داده‌ها با استفاده از نرم افزار SPSS21 تجزیه و تحلیل شدند.

یافته‌ها: به منظور بررسی رابطه الکسیتایمیا با هموگلوبین گلیکوزیله، فعالیت‌های خودمراقبتی و کیفیت زندگی از تحلیل همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج نشان داد که الکسیتایمیا با هموگلوبین گلیکوزیله (0/44) همبستگی مثبت و معنادار و با فعالیت‌های خودمراقبتی (0/49-) و کیفیت زندگی (0/47-) همبستگی منفی و معناداری داشت. همچنین الکسیتایمیا در کنار فعالیت‌های خودمراقبتی، میزان هموگلوبین گلیکوزیله و کیفیت زندگی مبتلایان به دیابت را پیش‌بینی کرد. از بین ابعاد الکسیتایمیا، مشکل در تشخیص احساسات و تفکر عینی پیش‌بین‌کننده هموگلوبین گلیکوزیله و مشکل در تشخیص احساسات پیش‌بین‌کننده کیفیت زندگی بیماران بود.

نتیجه گیری: بر اساس نتایج مطالعه، الکسیتایمیا نقش مهمی در تبیین و پیش‌بینی شاخص‌های کنترل دیابت دارد. بنابراین، در نظر داشتن نقش الکسیتایمیا و دیگر مشکلات هیجانی و روانشناختی مبتلایان به دیابت نوع دو ممکن است برای برنامه‌ریزی در کارآمدی مداخلات و درمان‌های دیابت مهم باشد.