:: دوره 7، شماره 4 - ( مهر و آبان 1398 ) ::
جلد 7 شماره 4 صفحات 63-57 برگشت به فهرست نسخه ها
اثر بخشی آموزش مدیریت استرس به شیوه شناختی _ رفتاری بر خستگی مزمن و اضطراب مرگ در زنان تحت درمان باهمودیالیز
فاطمه افروزه ، قاسم عسکری زاده* ، افسانه توحیدی
استادیار، گروه روانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران ، gh.askarizad2000@gmail.com
چکیده:   (3331 مشاهده)

 چکیده
مقدمه: بیماری مزمن مانند نارسایی کلیه که نیازمند انجام همودیالیز هستند تجربه­ای چند بعدی است که موجب ناتوانی فرد در بسیاری از زمینه‏های روانی، اجتماعی، اقتصادی و ... می‏شود، لذا این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی مدیریت استرس به شیوه شناختی رفتاری بر خستگی مزمن و اضطراب مرگ زنان تحت درمان با همودیالیز انجام شد.
روش­: روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی بود. نمونه‏ای به حجم 30 نفر از زنان تحت درمان با همودیالیز به روش نمونه‏گیری در دسترس از زنان تحت درمان با همودیالیز شهرستان رفسنجان انتخاب شد. داده‏های مورد نیاز از طریق پرسشنامه خستگی مزمن چالدر و همکاران (CFS) و پرسشنامه اضطراب مرگ تمپلر (TDAS)، در دو مرحله قبل از مداخله و بعد از مداخله جمع‏آوری شد. برای تجزیه و تحلیل داده‏ها از تحلیل کوواریانس چند متغییری (MANCOVA) استفاده شد.
یافته­ها: نتایج آزمون‏های تحلیل کوواریانس چند متغییری نشان داد که آموزش مدیریت استرس به شیوه شناختی- رفتاری توانسته است خستگی مزمن و اضطراب مرگ زنان تحت درمان با همودیالیز را در افراد گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل، در مرحله پس‏آزمون، به طور معناداری کاهش دهد.
نتیجه­گیری: با توجه به اثربخشی مدیریت استرس به شیوه شناختی رفتاری بر خستگی مزمن و اضطراب مرگ زنان تحت درمان با همودیالیز، می‏توان گفت که این مداخله برای کاهش نشانه‏های روان‏شناختی زنان تحت درمان با همودیالیز سودمند است. با توجه به یافته های این پژوهش مدیریت استرس به شیوه شناختی_رفتاری میتواند بر کاهش تجربه چند بعدی احساس ناتوانی در بیماران دارای نارسایی کلیه  که همزمان بایستی همودیالیز را انجام دهند موثر باشد و بایستی در مراکز درمانی نسبت به آموزش آن توجه ویژه اعمال شود.
 


 
واژه‌های کلیدی: مدیریت استرس به شیوه شناختی- رفتاری، خستگی مزمن، اضطراب مرگ، همودیالیز
متن کامل [PDF 1021 kb]   (2134 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1397/3/7 | انتشار: 1398/9/10 | انتشار الکترونیک: 1398/9/10


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 7، شماره 4 - ( مهر و آبان 1398 ) برگشت به فهرست نسخه ها