استادیار، گروه روانشناسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران. ، sasanbavi@gmail.com
چکیده: (1511 مشاهده)
مقدمه: بیماری پسوریازیس از جمله بیماری های جسمی روانی است که عوامل روانی تاثیر به سزایی در شدت آن دارند. اصلاح الگوهای رفتاری و روانشناختی می تواند گام مهمی در کنترل و کاهش این بیماری باشد. بنابراین، هدف پژوهش حاضر، تعیین مقایسه اثربخشی درمان کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی و طرحواره درمانی هیجانی بر استرس ادراک شده و تحمل پریشانی زنان تحت درمان دارویی مبتلا به بیماری پسوریازیس شهر اهواز بود. روش کار:روش مطالعه نیمه آزمایشی میدانی از نوع پیش آزمون- پس آزمون چند گروهی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی بیماران زن مبتلا به بیماری پسوریازیس شهر اهواز است که جهت انتخاب نمونه، به روش نمونه گیری هدفمند اقدام شد به دین شکل که ابتدا طی تماسی با انجمن پسوریازیس ایران، لیست بیماران زن مبتلا به پسوریازیس که در شهر اهواز ساکن هستند به همراه شماره تماس آن ها اخذ و با آنها تماس گرفته شد. از بین 127 بیمار زن معرفی شده تنها 100 نفر اعلام آمادگی کردند که جهت انتخاب نمونه پژوهشی، برای کلیه 100 بیمار به صورت آنلاین پرسشنامه های استرس ادراک شده و تحمل پریشانی ارسال شد. در نهایت، 70 نفر از بیماران زن واجد شرایط ( بیمارانی که در پرسشنامه های استرس ادراک شده نمره بالا 28 و برای تحمل پریشانی نمره پایین 29 کسب نمودند) انتخاب شدند که 10 نفر از آنان، بعدا تمایلی به شرکت نداشتند. در نهایت 60 نفر زن مبتلا به بیماری پسوریازیس به عنوان نمونه در نظر گرفته شده اند که 20 نفر در گروه آزمایشی اول، 20 نفر در گروه آزمایشی دوم و 20 نفر در گروه گواه به صورت تصادفی ساده گمارده شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه استرس ادراک شده کوهن و همکاران (1983 و مقیاس تحمل پریشانی سیمونز و گاهر (2005) بود. دادهها با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیره (مانکوا) و تحلیل کوواریانس یک متغیره (آنکوا) بررسی شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که هر دو درمان بر استرس ادراک شده و تحمل پریشانی زنان تحت درمان دارویی مبتلا به بیماری پسوریازیس موثر بوده اند (05/0>P). از طرفی، درمان کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر استرس ادراک شده و تحمل پریشانی زنان تحت درمان دارویی مبتلا به بیماری پسوریازیس نسبت به طرحواره درمانی هیجانی اثربخشی بیشتری داشته است (05/0>P). نتیجه گیری: براساس نتایج پژوهش حاضر، مداخله کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی می تواند برای بهبود استرس ادراک شده و تحمل پریشانی زنان مبتلا به بیماری پسوریازیس کارآمدتر باشد. بنابراین، توصیه می گردد که روان درمانگران در راستای بهبود استرس ادراک شده و تحمل پریشانی بیماران پسوریازیس در کنار سایر مداخلات درمانی از این درمان استفاده کنند. مقدمه: بیماری پسوریازیس از جمله بیماری های جسمی روانی است که عوامل روانی تاثیر به سزایی در شدت آن دارند. اصلاح الگوهای رفتاری و روانشناختی می تواند گام مهمی در کنترل و کاهش این بیماری باشد. بنابراین، هدف پژوهش حاضر، تعیین مقایسه اثربخشی درمان کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی و طرحواره درمانی هیجانی بر استرس ادراک شده و تحمل پریشانی زنان تحت درمان دارویی مبتلا به بیماری پسوریازیس شهر اهواز بود. روش کار:روش مطالعه نیمه آزمایشی میدانی از نوع پیش آزمون- پس آزمون چند گروهی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی بیماران زن مبتلا به بیماری پسوریازیس شهر اهواز است که جهت انتخاب نمونه، به روش نمونه گیری هدفمند اقدام شد به دین شکل که ابتدا طی تماسی با انجمن پسوریازیس ایران، لیست بیماران زن مبتلا به پسوریازیس که در شهر اهواز ساکن هستند به همراه شماره تماس آن ها اخذ و با آنها تماس گرفته شد. از بین 127 بیمار زن معرفی شده تنها 100 نفر اعلام آمادگی کردند که جهت انتخاب نمونه پژوهشی، برای کلیه 100 بیمار به صورت آنلاین پرسشنامه های استرس ادراک شده و تحمل پریشانی ارسال شد. در نهایت، 70 نفر از بیماران زن واجد شرایط ( بیمارانی که در پرسشنامه های استرس ادراک شده نمره بالا 28 و برای تحمل پریشانی نمره پایین 29 کسب نمودند) انتخاب شدند که 10 نفر از آنان، بعدا تمایلی به شرکت نداشتند. در نهایت 60 نفر زن مبتلا به بیماری پسوریازیس به عنوان نمونه در نظر گرفته شده اند که 20 نفر در گروه آزمایشی اول، 20 نفر در گروه آزمایشی دوم و 20 نفر در گروه گواه به صورت تصادفی ساده گمارده شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه استرس ادراک شده کوهن و همکاران (1983 و مقیاس تحمل پریشانی سیمونز و گاهر (2005) بود. دادهها با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیره (مانکوا) و تحلیل کوواریانس یک متغیره (آنکوا) بررسی شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که هر دو درمان بر استرس ادراک شده و تحمل پریشانی زنان تحت درمان دارویی مبتلا به بیماری پسوریازیس موثر بوده اند (05/0>P). از طرفی، درمان کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر استرس ادراک شده و تحمل پریشانی زنان تحت درمان دارویی مبتلا به بیماری پسوریازیس نسبت به طرحواره درمانی هیجانی اثربخشی بیشتری داشته است (05/0>P). نتیجه گیری: براساس نتایج پژوهش حاضر، مداخله کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی می تواند برای بهبود استرس ادراک شده و تحمل پریشانی زنان مبتلا به بیماری پسوریازیس کارآمدتر باشد. بنابراین، توصیه می گردد که روان درمانگران در راستای بهبود استرس ادراک شده و تحمل پریشانی بیماران پسوریازیس در کنار سایر مداخلات درمانی از این درمان استفاده کنند.
Talayry A, bavi S. Comparison of the effectiveness of mindfulness-based stress reduction therapy and emotional schema therapy on perceived stress and distress tolerance of women undergoing drug treatment with psoriasis in Ahvaz city. IJPN 2023; 11 (5) :40-52 URL: http://ijpn.ir/article-1-2197-fa.html
طلایری افسون، باوی ساسان. مقایسه اثربخشی درمان کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی و طرحواره درمانی هیجانی بر استرس ادراک شده و تحمل پریشانی زنان تحت درمان دارویی مبتلا به بیماری پسوریازیس شهر اهواز. روان پرستاری. 1402; 11 (5) :40-52