دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان) ، bahramipourisfahani@gmail.com
چکیده: (1711 مشاهده)
مقدمه: یکی از چالشهای روانی و مختلکننده روابط اجتماعی، در دوره نوجوانی، اختلال اضطراب اجتماعی است که میتواند آسیبهای همهجانبهای برای فرد داشته باشد. هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی فعالسازی رفتاری و آموزش تلقیح استرس بر اجتناب تجربهای و تنظیم هیجان نوجوانان دارای اختلال اضطراب اجتماعی بود.
روش کار: روش پژوهش، نیمهتجربی با طرح پیشآزمون-پسآزمون-پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل همه دانشآموزان 15 تا 18 ساله دارای اختلال اضطراب اجتماعی ناحیه 2 آموزشوپرورش اصفهان در سال تحصیلی 1400 و 1401 بود. بدین منظور به شیوه نمونهگیری تصادفی خوشهای چندمرحلهای، از بین دبیرستانهای پسرانه اصفهان تعداد 600 دانشآموز با اجرای پرسشنامه اضطراب اجتماعی نوجوانان پاکلک (۲۰۰۴) مورد غربالگری قرار گرفتند که از این میان تعداد ۶۰ نفر دارای اضطراب بالای 93 بودند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی و یک گروه کنترل جایدهی شدند. افراد گروههای آزمایشی به صورت موازی و همزمان در جلسات فعالسازی رفتاری (10 جلسه) و آموزش تلقیح استرس (9 جلسه) شرکت کردند؛ اما برای گروه کنترل، مداخلهای صورت نگرفت. ابزار اندازهگیری شامل پرسشنامههای پذیرش و کنش باند و همکاران (۲۰۱۱) و راهبردهای تنظیم هیجانی گراس و جان (200۳) بودند. در تجزیه و تحلیل دادهها نیز، آزمون تحلیل واریانس با اندازهگیریهای مکرر و آزمون تصحیح بنفرونی بهکار گرفته شد. برای تحلیل دادهها از نرم افزار SPSS-26 استفاده شد.
یافتهها: نتایج نشان داد، درمان فعالسازی رفتاری بر اجتناب تجربهای از روش دیگر برای نوجوانان 15 تا 18 ساله دارای اختلال اضطراب اجتماعی اثربخشی نیرومندتری دارد و اثرات مداخله در طول زمان ثابت باقی میماند (01/0p<). همچنین در مقایسه نتایج تاثیرات دو روش فعالسازی رفتاری و آموزش تلقیح استرس بر بهبود تنظیم هیجان در نوجوانان تفاوت معناداری یافت نشد (0۱/0 p>).
نتیجهگیری: نتایج این پژوهش از تاثیر مداخلات آموزشی فعالسازی رفتاری و آموزش تلقیح استرس بر اجتناب تجربهای و تنظیم هیجان در نوجوانان دارای اضطراب اجتماعی حمایت میکند.
ًRezapour H, Bahramipour Isfahani M, Turkan H. Comparing the Effectiveness of Behavioral Activation and Stress Inoculation Training on Experiential Avoidance and Emotion Regulation in Adolescents with Social Anxiety Disorder (SAD). IJPN 2023; 11 (4) :9-22 URL: http://ijpn.ir/article-1-2203-fa.html
رضاپور حسین، بهرامی پور منصوره، ترکان هاجر. مقایسه اثربخشی فعالسازی رفتاری و آموزش تلقیح استرس بر اجتناب تجربهای و تنظیم هیجان نوجوانان دارای اختلال اضطراب اجتماعی. روان پرستاری. 1402; 11 (4) :9-22