دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکزی ، Hos.aghajani@iauctb.ac.ir
چکیده: (1583 مشاهده)
مقدمه: مصرف مشروبات الکلی، دخانیات، مواد مخدر، داشتن روابط جنسی ناایمن و خشونت، رفتارهای پرخطری هستند که تهدیدی جدی برای سلامت عمومی و فردی محسوب میشوند با اینحال در برخی خانوادهها، نوجوانان به این رفتارها گرایش داشته و یا سطوحی از رفتارهای پرخطر را تجربه کردهاند؛ اما والدین به وسیله راهبردهای مراقبتی، برای پیشگیری از بروز این رفتارها، اقدام مینمایند؛ راهبردهای مراقبتی سهگانه، مداخلاتی خانوادهمحور هستند که نوع فرایندی(رویهای) کارآمدترین راهبرد در مراقبت از گرایش به رفتارهای پرخطر و یا کنترل آنها میباشد. هدف این پژوهش سنخشناسی راهبردهای مراقبت از رفتارهای پرخطر بر حسب وضعیت اجتماعی-اقتصادی خانواده بود.
روش کار: این تحقیق یک پژوهش کمی و از لحاظ فرایند، روش جمعآوری اطلاعات و تحلیل، توصیفی-همبستگی بودهاست. جامعهی آماری شامل کلیه خانوادههای شهری تبریز در سال 1401بود که طبق فرمول کوکران، 384 خانواده به روش خوشهای چند مرحلهای انتخاب شدند. بهمنظور گردآوری اطلاعات از دو ابزار اندازهگیری (چک لیست راهبردهای مراقبت از رفتارهای پرخطر و پرسشنامه وضعیت اجتماعی-اقتصادی خانواده) استفاده شد. برای بررسی روابط متغیرها از آزمون آنالیز واریانس یک طرفه (F) و رگرسیون خطی با SPSS 26 استفاده گردید.
یافته ها: یافتهها نشانداد میانگین راهبردهای مراقبت از رفتارهای پرخطر براساس وضعیت اجتماعی-اقتصادی خانواده بطور معناداری متفاوت است و طبقات اقتصادی-اجتماعی بالا نسبت به طبقات پایینتر راهبرد مناسبتر(کارآمد، فرایندی یا رویهای) را برای مراقبت از فرزندان در برابر رفتارهای پرخطر اتخاذ مینمایند.
نتیجه گیری: خانوادههای دارای وضعیت اجتماعی-اقتصادی متوسط و پایین(که درصد بالایی از خانوادهها را شامل میشود) بهنسبت بیشتری راهبردهای مراقبتی غیرموثر(ناکارآمد و دفعتی) را جهت پیشگیری از گرایش به رفتارهای پرخطر و یا کنترل آنها بهکارمیبندند؛ بهمنظور ارتقای سلامت عمومی جامعه و کاستن بار بیماریها، اتخاذ سیاستها و اجرای برنامه های فرهنگی-آموزشیِ پیشگیریمحور جهت تبدیل راهبردهای مراقبتی ناکارآمد به فرایندی(رویه ای) ضروری مینماید.
Atefifar H, Aghajani Marsa H, MOhseni Tabrizi A. Typology of care strategies for risky and immoral behaviors according to the socioeconomic status of the family (The study of Tabriz city). IJPN 2023; 11 (5) :1-14 URL: http://ijpn.ir/article-1-2257-fa.html
عاطفی فر حمیدرضا، آقاجانی مرساء حسین، محسنی تبریزی علیرضا. تیپولوژی راهبردهای مراقبت از رفتارهای پرخطر بر حسب وضعیت اجتماعی-اقتصادی خانواده. روان پرستاری. 1402; 11 (5) :1-14