استادیار، گروه روانشناسی بالینی، دانشگاه علوم پزشکی زنجان، دانشکده پزشکی، زنجان، ایران. ، saedomid@gmail.com
چکیده: (957 مشاهده)
مقدمه: جمعیت عمدهای از افراد جامعه از کمالگرایی ناسازگارانه رنج میبرند و در صورت عدم دریافت درمان روانشناختی مناسب در معرض انواع اختلالهای روانی و افت در عملکردهای شغلی، اجتماعی و تحصیلی قرار دارند. از اینرو، پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان شناختی-رفتاری بر کمالگرایی انجام گرفت. روش کار: پژوهش حاضر یک مطالعه کارآزمایی بالینی بود. جامعهی آماری شامل کلیهی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی زنجان در سال 1399 بود. نمونه این مطالعه در دو گام انتخاب شد: ابتدا از میان جامعه آماری، نمونهای به حجم 350 نفر به شیوه در دسترس انتخاب و پرسشنامه کمالگرایی چندبعدی فراست (FMPS) در مورد آنها اجرا شد. در گام دوّم افرادی که نمرات آنان در این آزمونها در میانهی خط برش تشخیصی است (نمره مساوی و بالاتر از 90) انتخاب(314 نفر) شدند. نهایتاًازمیاناینافرادوبراساس ملاکهایورودوخروجوسیرِانجام مراحلبعدی،نمونهایبهحجم40نفرانتخابوبهطورتصادفی غیرسادهدر دوگروه آزمایش(20 نفر) و کنترل(20 نفر) گماردهشدند. ملاکهای ورود به پژوهش شامل سکونت در شهر زنجان به هنگام انجام پژوهش، تمایل به شرکت در پژوهش، داشتن نمره خط برش پرسشنامه FMPS بود. ملاکهای خروج نیز شامل، ابتلا به بیماریهای روانپزشکی در حین مداخله، سابقه قبلی مداخلات روانشناختی به خصوص درمان شناختی رفتاری بیشتر از 5 جلسه رواندرمانی، غیبت بیش از دو جلسه متوالی در پروتکلگروهی، عدم شرکت در یکی از مراحل سهگانه ارزیابی و گرفتن نمره 140 به بالا در پرسشنامه کمالگرایی چندبعدی فراست بود. گروه آزمایش، درمان شناختی-رفتاری مبتنی بر کمالگرایی را به صورت گروهی و هفتهای یکبار به مدت 90 دقیقه دریافت کردند. آزمودنیها در سه مقطع زمانی پیشآزمون، پسآزمون و پیگیری دو ماهه مورد ارزیابی قرار گرفتند.. برای تحلیل دادهها از نرمافزار SPSS-25 و از روش تحلیل واریانس با اندازهگیری مکرر استفاده شد. نتایج: نتایج تحلیل یافتهها نشان داد درمان شناختی-رفتاری گروهی منجر به بهبود معنادار نمره کلی کمالگرایی، به ویژه زیر مقیاسهای شک درباره اعمال و انتقادگرایی والدین میشود (05/0p<). میانگین پیشآزمون نمره کلی کمالگرایی برای گروه آزمایش برابر با 83/110 و پسآزمون برابر با 39/98 بود. برای زیرمقیاس شک درباره اعمال نمره میانگین در پیشآزمون و پسآزمون به ترتیب برابر 72/10 و 22/9 بود. در آخر برای انتقادگرایی والدین نمره پیشازمون و پسآزمون به ترتیب برابر با 28/8 و 61/7 بود. این بهبود نسبت به گروه کنترل معنادار بود. نتیجهگیری: یافتههای پژوهش حاضر از این موضوع حمایت میکند که درمان شناختی-رفتاری گروهی، مداخلهای کارآمد است که میتواند کمالگرایی در گروه افراد دارای ویژگیهای کمالگرایی ناسازگارانه کاهش دهد. از اینرو درمانگران میتوانند از این درمان برای بهبود کمالگرایی مراجعین استفاده کنند.
Nazari E, Saed O, Foroughi A, Khakpoor S. Effectiveness of Group Cognitive Behavioral Therapy on Perfectionism: A Randomized Clinical Trial. IJPN 2024; 11 (6) :51-60 URL: http://ijpn.ir/article-1-2264-fa.html
نظری الهام، ساعد امید، فروغی علی اکبر، خاکپور ساحل. اثربخشی درمان شناختی رفتاری گروهی بر کمال گرایی: یک کارآزمایی بالینی تصادفی. روان پرستاری. 1402; 11 (6) :51-60