|
مقایسه تاثیر کتاب‌درمانی، فعال‌سازی رفتاری و شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر کیفیت خواب زنان مبتلا به دیابت نوع دو: یک مطالعه نیمه‌تجربی
|
مه‌دخت خادم حسینی   ، علیرضا مرآتی* ، کامبیز روشنایی ، حسن پیریایی |
| گروه روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران ، Alirezamerati@pnu.ac.ir |
|
|
چکیده: (349 مشاهده) |
مقدمه: مبتلایان به دیابت نوع دو، اغلب کیفیت خواب نامطلوبی را تجربه می‌کنند که این امر می‌تواند با ایجاد اختلال در عملکرد متابولیک و عدم تحمل گلوکز بر شدت و مدیریت بیماری و نیز بهزیستی روان‌شناختی بیماران تاثیر بگذارد. با توجه به تاثیر کتاب‌درمانی، درمان فعال‌سازی رفتاری و شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر کیفیت خواب در گروه‌های مختلف، این پژوهش با هدف مقایسه این سه مداخله بر کیفیت خواب زنان مبتلا به دیابت نوع دو اجرا شد.
روش کار: این پژوهش، نیمه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون – پس‌آزمون با گروه کنترل و پیگیری سه ماهه بود. گروه نمونه 60 نفر از زنان مبتلا به دیابت نوع دو مراجعه کننده به کلینیک سجاد تهران در سه ماهه اول سال 1402 بود که به روش هدفمند انتخاب و به‌طور تصادفی ساده در چهار گروه 15 نفره (سه گروه درمانی و یک گروه کنترل) جای‌گذاری شدند. مداخلات برای گروه‌های آزمایش اجرا شد و گروه کنترل مداخله‌ای نداشت. داده‌ها با شاخص کیفیت خواب پیتزبورگ بویس و همکاران (1989) در سه مرحله پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری گردآوری شدند. تحلیل داده‌ها با آزمون تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی در نرم‌افزار SPSS نسخه 22 انجام شـد.
یافته‌ها: نتایج نشان‌دهنده تاثیر معنادار هر سه مداخله در مراحل پس‌آزمون و پیگیری بر کیفیت خواب در سطح 0/05 بود (0/05≥P). همچنین در مراحل پس‌آزمون و پیگیری تفاوتی معنادار در سطح 0/05 (0/05≥P) بین تاثیر شناخت‌درمانی مبتنی بر توجه آگاهی با درمان فعال‌سازی رفتاری و کتاب‌درمانی بر کیفیت خواب مشاهده شد اما در مراحل پس‌آزمون و پیگیری بین تاثیر درمان فعال‌سازی رفتاری با کتاب‌درمانی در سطح 0/05 (0/05≥P) تفاوتی معنادار مشاهده نشد.
نتیجه‌گیری: با توجه به تاثیر و پایداری بیشتر شناخت‌درمانی مبتنی بر توجه آگاهی، این مداخله می‌تواند برای بهبود کیفیت خواب نامطلوب ناشی از عوارض دیابت، به‌عنوان مداخله‌ای مکمل همراه با درمان‌های پزشکی رایج اجرا شود.
|
|
| واژه‌های کلیدی: ذهن‌آگاهی، فعال‌سازی رفتاری، کتاب‌درمانی، کیفیت خواب، دیابت نوع دو |
|
|
متن کامل [PDF 317 kb]
(122 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1403/5/8 | پذیرش: 1403/7/1 | انتشار: 1403/7/10 | انتشار الکترونیک: 1403/7/10
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
