گروه مدیریت دولتی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران ، s.b.salimi@iau.ac.ir
چکیده: (211 مشاهده)
مقدمه: طردشدگی در محیط کار به معنای کنار گذاشته شدن یا نادیده گرفتن فرد توسط همکاران و سازمان است که پیامدهای منفی متعددی دارد. این تجربه میتواند بر ابعاد روانشناختی، رفتاری، و سازمانی فرد اثرات ماندگاری داشته باشد و به کاهش عزتنفس، کاهش عملکرد شغلی، فرسودگی شغلی، ترک شغل، و حتی رفتارهای انحرافی منجر شود. این پژوهش با هدف طراحی و اعتبارسنجی مدل علی راهبردی تجربه طردشدگی در پرستاری انجام گرفته است.
روش کار: مطالعه حاضر با رویکرد ترکیبی (کیفی و کمی) به بررسی و تحلیل عوامل پیشبرنده طردشدگی در پرستاران و پیامدهای ناشی از آن در محیط کار در سال 1403-1404 انجام شد. در بخش کیفی، جامعه آماری شامل 12 نفر از خبرگان دانشگاهی و پرستاران مجرب بودند که به شیوه هدفمند انتخاب شدند. ابزار پژوهش در بخش کیفی، استفاده از مصاحبههای عمیق و تحلیل دادههای تجربی برای شناسایی مکانیسمها و فرآیندهای تجربهشده توسط پرستاران است. روش تجزیه و تحلیل این بخش به شیوه تحلیل مضمون با استفاده از نرم افزار اطلس تی بوده است. سپس در بخش کمی، مدل پیشنهادی طراحی و ارزیابی شد. در بخش کمی، جامعه آماری پرستاران بیمارستان های دولتی قزوین می باشد که به شیوه تصادفی و با استفاده از جدول مورگان 400 نفر انتخاب شدند. در این بخش از پرسشنامه محقق ساخته بعد از تایید روایی و پایایی استفاده شده است. روش تحلیل این بخش با استفاده از روش تحلیل عاملی تاییدی و با نرم افزار ایموس انجام شده است.
یافته ها: نتایج بخش کیفی نشان داد که طردشدگی در محیط کاری پرستاران متأثر از عواملی چون بارکاری شدید، نبود حمایت اجتماعی، تصمیمگیری غیرشفاف مدیریتی، فشارهای روانی-اجتماعی و فقدان پیشرفت حرفهای است. همچنین، طردشدگی میتواند منجر به رفتارهایی نظیر سکوت سازمانی، کاهش انگیزه، انزوای اجتماعی، و کاهش کیفیت خدمات مراقبتی شود. با توجه به نقش کلیدی پرستاران در نظام سلامت، این تجربه میتواند پیامدهای گستردهای بر کل سیستم بهداشت و درمان بهویژه در دوران پرتنش مانند همهگیریها داشته باشد. نتایج بخش کمی نشان داد که ضرایب مسیر بیشتر از 0.7 و ضرایب t بیشتر از 1.96 بوده است از این رو تحلیل مسیر مدل کیفی مورد تایید بوده است و مدل از اعتبار کافی برخوردار است.
نتیجه گیری: در نهایت، پژوهش به این نتیجه رسیده است که مدیریت تجربه طردشدگی از طریق تقویت فرهنگ سازمانی حمایتی، آموزش مهارتهای ارتباطی و مدیریت تعارضات، و ارتقای شرایط کاری میتواند به کاهش اثرات منفی طردشدگی در محیط کاری پرستاران کمک کند. مدل طراحیشده در این تحقیق، چارچوبی جامع را برای درک بهتر عوامل و راهبردهای مقابله با طردشدگی شناختی-رفتاری ارائه میدهد و راهکارهای عملی برای بهبود شرایط کاری پرستاران و افزایش بهرهوری منابع انسانی معرفی میکند.
Rahimishad D, Baghersalimi S, Azadehdel M, Alikhan Gorgani R. Design and Validation of a Strategic Causal Model of the Experience of Rejection in the Nursing. IJPN 2025; 13 (3) URL: http://ijpn.ir/article-1-2601-fa.html
رحیمی شاد داود، باقرسلیمی سعید، آزاده دل محمدرضا، علیخان گرگانی روح الله. طراحی و اعتبارسنجی مدل علی راهبردی تجربه طردشدگی در پرستاری. روان پرستاری. 1404; 13 (3)