مقدمه: افزایش علائم بدریخت‌انگاری بدنی و اضطراب سلامت و کاهش عملکرد خودمختار از مشکلات بسیار مهم افراد تراجنسیتی به شمار می‌روند. از همین روی؛ هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش واقعیت‌ درمانی بر علائم بدریخت‌انگاری بدنی، اضطراب سلامت و عملکرد خودمختار در افراد تراجنسیتی بود.
روش کار: این پژوهش از نوع روش تحقیق نیمه‌تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با پیگیری 2 ماهه و به همراه گروه گواه بود. جامعه آماری این مطالعه را کلیه افراد تراجنسیتی ساکن شهر تهران در نیمه اول سال 1403 تشکیل می‌دادند. با استفاده از روش نمونه‌گیری گلوله ‌برفی 30 نفر از این افراد انتخاب شدند و با استفاده از گمارش تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و گروه گواه (15 نفر) قرار گرفتند. در گروه آزمایش بسته آموزشی 7 جلسه‌ای واقعیت درمانی (هر جلسه 90 دقیقه) بر اساس کتاب نظریه انتخاب اجرا شد. گروه گواه در همان زمان به بررسی و نقد کتاب پرداختند. آزمودنی‌ها به پرسشنامه نگرانی از بدشکلی بدن اُستوزین و همکاران (1998)، پرسشنامه اضطراب سلامت سالکوسکیس و همکاران (2002) و پرسشنامه عملکرد خودمختار وینستین و همکاران (2012) پاسخ دادند. داده‌ها با بهره‌گیری از تحلیل واریانس مختلط و آزمون تعقیبی بونفرونی در نرم افزار SPSS نسخه 22 تجزیه و تحلیل شدند.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که تفاوت معنی‌داری بین دو گروه آزمایش و کنترل در میزان کاهش نمرات علائم بدریخت‌انگاری بدنی  (F=(2,27)=39/417, P<0/001) و اضطراب سلامت (F=(2,27)=5/931, P<0/001) و افزایش نمرات عملکرد خودمختار (F=(2,27)=18/323, P<0/001)  از مرحله پیش آزمون تا مرحله پیگیری وجود دارد.
نتیجه‌گیری: به صورت کلی می‌توان نتیجه گرفت که روان‌شناسان و روان‌پزشکان می‌توانند از واقعیت درمانی برای کاهش علائم بدریخت‌انگاری بدنی و اضطراب سلامت و تقویت عملکرد خودمختار افراد تراجنسیتی استفاده کنند.