|
مقایسه اثربخشی درمان مثبت گرا و کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر افکار خودآیند منفی و اضطراب امتحان دانش‌آموزان کنکوری با علائم روان تنی
|
نیکو عبادیان   ، سعید مشتاقی* |
| گروه روانشناسی، واحد دزفول، دانشگاه آزاد اسلامی، دزفول، ایران. ، saeed1788@gmail.com |
|
|
چکیده: (124 مشاهده) |
مقدمه: دانش آموزان کنکوری به دلیل فشارهای تحصیلی و انتظارات اجتماعی، اغلب با مشکلات روانشناختی مختلفی مواجه می شوند که میتواند عملکرد تحصیلی و کیفیت زندگی آنها را تحت تاثیر قرار دهد. هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی درمان مثبت گرا و کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر افکار خودآیند منفی و اضطراب امتحان دانش آموزان دختر کنکوری دارای علائم روان تنی بود.
روش: پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه و دوره پیگیری سه ماهه بود. جامعه آماری شامل دانش آموزان دختر مقطع متوسطه تحت نظارت و پیگیری مشاوران تحصیلی مراکز مشاوره شهر دزفول در سال تحصیلی 1403-1404 بودند. تعداد 45 نفر از افراد واجد شرایط بر اساس معیارهای ورود و خروج به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند، و به طور تصادفی به دو گروه آزمایش و یک گروه گواه تخصیص یافتند. ابزار گردآوی داده ها پرسشنامه افکار خودآیند منفی (هولون و کندال، 1980) و پرسشنامه اضطراب امتحان (فریدمن-جاکوب، 1997) بود. هر دو گروه آزمایش و گروه گواه با استفاده از ابزار پژوهش مورد پیش آزمون قرار گرفتند. سپس مداخله درمان مثبت گرا (رشید و سلیگمن، 2013) به مدت 8 جلسه و درمان کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی (کاباتزین، 2009) نیز به مدت 8 جلسه برای گروه های آزمایش مختص خود، اجرا شد. اما گروه گواه در فهرست انتظار قرار گرفت. در پایان مداخلات هردو گروه آزمایش و گواه با استفاده از ابزار پژوهش مورد پس آزمون قرار گرفتند. سه ماه بعد، آزمون پیگیری از هر دو گروه آزمایش و گروه گواه به عمل آمد. داده ها از طریق نرم افزار SPSS نسخه 28 با استفاده از آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی تحلیل شدند.
یافتهها: نتایج نشان داد که هر دو مداخله (درمان مثبت گرا و کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی) بر کاهش افکار خودآیند منفی و اضطراب امتحان دانش آموزان تاثیر معنادار دارند و این تاثیر در طول زمان پابرجا است (01/0>p). همچنین، تفاوت معناداری بین مداخله درمان مثبت گرا و کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی در کاهش افکار خودآیند منفی و اضطراب امتحان گروه نمونه مشاهده نشد (05/0<p).
نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت که دو درمان مثبتگرا و کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی توانسته اند تاثیر مثبتی در کاهش افکار خودآیند منفی و اضطراب امتحان دانش آموزان کنکوری دارای علائم روان تنی داشته باشند. از این رو متخصصین، پژوهشگران و درمانگران این حوزه می توانند از این مداخلات به عنوان گزینه های موثر در این افراد استفاده کنند.
|
|
| واژه‌های کلیدی: درمان مثبت گرا، ذهن آگاهی، افکار خودآیند منفی، اضطراب امتحان، علائم روان تنی، کنکور. |
|
|
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1404/3/8 | پذیرش: 1404/5/10 | انتشار: 1404/5/10 | انتشار الکترونیک: 1404/5/10
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
