گروه روانشناسی، واحد ملایر، دانشگاه آزاد اسلامی، ملایر، ایران. ، da.jafari@iau.ac.ir
چکیده: (262 مشاهده)
مقدمه:نوجوانان در دوران رشد و تحول روانی قرار دارند و تجربههای ناامن از بدسرپرستی میتواند تأثیرات عمیقی بر روی سلامت روانی آنها داشته باشد. در این راستا پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی طرحواره درمانی هیجانی و رفتار درمانی دیالکتیک بر اجتناب تجربهای نوجوانان بدسرپرست انجام شد. روش کار: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیشآزمون-پس آزمون و گروه کنترل با دوره پیگیری دو ماه بود. جامعه آماری شامل دانشآموزان پسر مقطع متوسطه دوم شهر همدان در سال تحصیلی 1404-1403 بودند. 45 نفر با روش نمونهگیری غیرتصادفی در دسترس از سه مدرسه انتخاب و به صورت تصادفی در سه گروه آزمایش 1 (15 نفر)، آزمایش 2 (15 نفر) و کنترل (15 نفر) قرار گرفتند. جهت جمعآوری دادهها از پرسشنامه پذیرش و عمل-نسخه دوم (AAQ-II) استفاده شد. طرحواره درمانی هیجانیبر اساس پروتکل لیهی و همکاران (2002) و رفتار درمانی دیالکتیک بر اساس پروتکل الگوی لینهان (1987) هر یک به مدت هشت هفته 90 دقیقهای بهصورت گروهی اجرا شدند. دادهها به روش تحلیل واریانس اندازهگیری مکرر با استفاده از نرمافزار آماری SPSS-24تحلیل شدند. یافتهها: نتایج نشان داد که بین گروهها در متغیر اجتناب تجربهای (01/0=P) تفاوت معنادار وجود داشت. نتایج آزمون بنفرونی جهت مقایسه بین گروهی نشان داد که بین گروههای طرحواره درمانی هیجانی و کنترل (01/0=P) و رفتار درمانی دیالکتیک و کنترل (01/0=P) تفاوت معنادار وجود داشت (05/0>P)؛ در واقع هر دو درمان نسبت به گروه کنترل تاثیر معناداری بر کاهش اجتناب تجربهای تا مرحله پیگیری داشتهاند؛ اما در مقابل بین دو گروه درمانی طرحواره درمانی و رفتاردرمانی دیالکتیک تفاوت معناداری وجود نداشت (67/0=P). نتیجهگیری:یافتهها دلالت بر این داشتند که مداخلات طرحواره درمانی هیجانی و رفتار درمانی دیالکتیک نقش مشابهای در جهت کاهش اجتناب تجربهای نوجوانان بدسرپرست داشتهاند؛ بر این اساس اجرای این مداخلات برای کاهش اجتناب تجربهای و بهبود سلامت روانشناختی نوجوانان بدسرپرست پیشنهاد میشود.
Shahbazi Moghadam M, Jafari D, Bahrami M. Comparing the Effectiveness of Emotional Schema Therapy and Dialectical Behavior Therapy on Experiential Avoidance in Maltreated Adolescents. IJPN 2025; 13 (3) URL: http://ijpn.ir/article-1-2613-fa.html