گروه مشاوره، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران. ، mina.beshkufeh@gmail.com
چکیده: (2136 مشاهده)
مقدمه: بهبود رابطه والد-فرزندی از طریق مداخات مناسب نقش موثری در کاهش مشکلات هیجانی و رفتاری نوجوانان دارد. لذا هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی"آموزش مدیریت رفتار" و " درمان شناختی-رفتاری" به مادران بر نافرمانی مقابلهای و سازگاری اجتماعی در نوجوانان بود. روش کار: نوع پژوهش نیمه تجربی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل مادران و فرزندان نوجوان دختر و پسر 13 الی 17 سال با رفتار نافرمانی مقابلهای و ناسازگاری اجتماعی مراجعه کننده به مرکز مشاوره دانشآموزی اداره آموزش و پرورش شهر گچساران در سال تحصیلی 1398 بودند که با استفاده از روش نمونهگیری هدفمند تعداد 45 تن از نوجوانان انتخاب و مادران آنها به صورت تصادفی ساده با استفاده از جدول اعداد تصادفی در دو گروه مداخله و یک گروه کنترل (هر گروه 15تن) تحت آموزش قرار گرفتند. به منظور گردآوری داده ها از "پرسشنامه جمعیت شناختی "، "سیاهه رفتار نافرمانی مقابلهای " (Oppositional Defiant Behavior Inventory) و "پرسشنامه سازگاری اجتماعی " (Social Adjustment Questionnaire) استفاده شد. روایی محتوا به روش کیفی و پایایی به روش همسانی درونی با محاسبه ضریب آلفا کرونباخ ابزارها محاسبه شد. گروههای مداخله تحت"آموزش مدیریت رفتار" (9 جلسه 60 دقیقهای) و "درمان شناختی-رفتاری" (12 جلسه 45 دقیقهای) قرار گرفتند؛ اما گروه کنترل هیچگونه مداخلهای دریافت نکردند. تحلیل داده ها با نرم افزار آماری اس پی اس نسخه24 انجام شد. یافتهها: "آموزش مدیریت رفتار" و "درمان شناختی-رفتاری " به مادران بر کاهش نافرمانی مقابلهای و بهبود سازگاری اجتماعی فرزندان نوجوان آن ها اثربخش بود (01/0 >P ). نتیجه گیری: "آموزش مدیریت رفتار" و "درمان شناختی-رفتاری " به مادران باعث کاهش نافرمانی مقابلهای و بهبود سازگاری اجتماعی در نوجوانان شد. بنابراین، استفاده از"آموزش مدیریت رفتار" و "درمان شناختی-رفتاری " میتواند در تربیت مهار تهای هیجانی-اجتماعی و سازگاری اجتماعی نوجوانان مؤثر واقع شود.
beshkoufeh M, GholamzadehJefreh M, M S. The Effectiveness of “Behavior Management Training” and “Cognitive-Behavioral Therapy” for Mothers on Oppositional Defiant and Social Adjustment of Their Teenage Children. IJPN 2022; 10 (2) :25-36 URL: http://ijpn.ir/article-1-1947-fa.html
بشکوفه مینا، غلام زاده جفره مریم، سودانی منصور. مقایسه اثربخشی"آموزش مدیریت رفتار" و " درمان شناختی-رفتاری" به مادران بر نافرمانی مقابلهای و سازگاری اجتماعی فرزندان نوجوان آنها. روان پرستاری. 1401; 10 (2) :25-36