دانشکده علوم تربیتی و رواننشاسی، دانشگاه تبریز ، zareanpsy2020@gmail.com
چکیده: (265 مشاهده)
مقدمه: اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD) میتواند تأثیرات منفی بر استدلال ادراکی، سرعت پردازش و حافظهی کاری در کودکان داشته باشد. توانبخشی شناختی به عنوان یک مداخلهی بالقوه برای بهبود این عملکردهای شناختی مورد توجه قرار گرفته است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر توانبخشی شناختی بر استدلال ادراکی، سرعت پردازش و حافظهی کاری دیداری و شنیداری در کودکان مبتلا به ADHD انجام شد.
روش کار: این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری بود. جامعهی آماری پژوهش حاضر، کودکان دچار اختلال نقص توجه و بیش فعالی 8 تا 12 ساله شهر ارومیه در سال تحصیلی 1402-1403 بودند که از این میان 30 کودک با روش نمونه گیری هدفمند و با توجه به ملاک های ورود و خروج انتخاب شدند و به طور تصادفی به گروه های آزمایش و گواه (هر کدام 15 کودک) تخصیص یافتند. شرکت کنندگان قبل و بعد از مداخله ی توانبخشی شناختی و در مرحله ی پیگیری، ویرایش چهارم آزمون هوش وکسلر کودکان (WISC-IV) و آزمون ان-بک حافظه کاری (N-BACK) را تکمیل کردند. برنامه توانبخشی شناختی کاپیتان لاگ در 20 جلسۀ 45 دقیقهای طی 2 ماه برای گروه آزمایش اجرا شد. تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل واریانس مختلط از طریق نرم افزار SPSS-25 انجام شد.
یافته ها: نتایج نشان داد که توانبخشی شناختی بهطور معناداری موجب بهبود استدلال ادراکی، افزایش سرعت پردازش و تقویت حافظهی کاری دیداری و شنیداری در گروه تجربی نسبت به گروه کنترل شد (01/0>p)، و این اثرات در مرحله پیگیری پایدار بود (01/0>p).
نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر حاکی از تأثیر مثبت توانبخشی شناختی در بهبود عملکردهای شناختی کودکان مبتلا به ADHD است. بنابراین، متخصصان بالینی و رواندرمانگران میتوانند از این مداخله برای درمان مؤثر مشکلات شناختی در این گروه سنی استفاده کنند.
mohammadpour V, zarean M, bakhshipour rodsari A. The Effectiveness of Cognitive Rehabilitation on Perceptual Reasoning, Processing Speed, Visual and Auditory Working Memory in Children with Attention Deficit Hyperactivity Disorder. IJPN 2025; 13 (1) :124-135 URL: http://ijpn.ir/article-1-2558-fa.html
محمدپور وهاب، زارعان مصطفی، بخشی پور رودسری عباس. اثربخشی توانبخشی شناختی بر استدلال ادراکی، سرعت پردازش، حافظه کاری دیداری و شنیداری کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه و بیش فعالی. روان پرستاری. 1404; 13 (1) :124-135